Wybór miejsca pod winnicę

Jesień to doskonały czas, by rozpocząć przygodę z własną winnicą. Jeśli też o tym myślisz, to może przydadzą się moje doświadczenia zebrane przy zakładaniu Winogrodu. Zacznijmy od lokalizacji winnicy.

Przygotowanie miejsca pod winnicę – marzec 2011

Winogród – to nasza przydomowa winnica, w której pierwsze nasadzenia pojawiły się w 2011 roku. Od początku uprawialiśmy na niej dwie odmiany winogron: czerwonego Regenta i białego Johannitera. Z czasem dochodziły kolejne odmiany. Powierzchnia uprawy to dziś około 1000 m² (10 arów). Jest to jednak na tyle dużo, by przy pielęgnacji krzewów i przetwarzaniu owoców wykorzystywać techniki i sprzęty typowe dla małych upraw profesjonalnych.

Winogród powstał na miejscu trawnika. Nie było to miejsce idealne pod uprawę winorośli, ale było na wyciągniecie ręki. Jeśli jesteś w lepszej sytuacji i masz do wyboru kilka lokalizacji pod winnicę, to warto zwrócić uwagę na następujące aspekty:

Nasłonecznienie

Unikaj miejsc zacienionych. Im dłużej promienie słoneczne będą padały na winnicę, tym lepiej. Ilość ciepła i światła dostarczana krzewom ma bowiem decydujący wpływ na wielkość i jakość plonu. Oczywiście i tu przesada może dać efekt odwrotny do zamierzonego, o czym przekonałem się, sadząc winorośl przy ciemnej, skierowanej na południe ścianie ogrodowej altany. Tu słońce dosłownie paliło liście i tworzące się grona. Pierwsze owoce dojrzały dopiero wtedy, gdy znacznie ograniczyłem cięcie tej winorośli, zagęszczając w ten sposób krzew. Pozwoliło to winorośli na zakrycie liśćmi ciemnej ściany jeszcze przed okresem letnich upałów.

Ukształtowanie terenu

Nachylenie terenu ku słońcu powoduje, że większa ilości promieni słonecznych trafia na winorośl i na glebę. Jeśli więc masz do dyspozycji południowe zbocze, to jesteś szczęściarzem! Ukształtowanie terenu wpływa też na tworzący się w ramach działki mikroklimat. Nasza działka leży w niecce, do której spływa i w której zalega zimne powietrze. Takie miejsca są podatne na zniszczenia w wyniku wiosennych przymrozków oraz na rozwój chorób grzybowych. Zaobserwuj, czy w miejscu planowanej winnicy nie zalegają poranne mgły. Może masz też takie miejsce, które jest bardziej przewiewne? Wiatr przewiewa zalegające powietrze i osusza winorośl. Gdy winnicę zakładasz przy zboczu, pozytywny efekt może przynieść jej osłonięcie od góry zbocza choćby gęstym żywopłotem. Ochroni on winnicę przed napływem zimnego powietrza.

Woda

Winorośl potrzebuje znacznych ilości wody. Podstawowym jej źródłem są opady atmosferyczne. Korzenie winorośli wykorzystują również zasoby wód gruntowych. Jednak w pierwszych latach po zasadzeniu, gdy układ korzeniowy nie jest jeszcze rozwinięty, winne krzewy mogą wymagać dodatkowego nawadniania. Szkodliwym dla winorośli może okazać się zbyt wysoki poziom wód gruntowych, ponieważ korzenie zalane wodą przez dłuższy czas gniją. Również w tym względzie miejsce pod naszą winnicę nie było idealne. Pobierając pierwsze próbki gleby do badań laboratoryjnych, miejscowo trafiłem na wodę już na głębokości 60 cm. Miałem wtedy pomysł na wykonanie melioracji. Jednak w ciągu ostatnich lat poziom wód gruntowych na działce znacznie się obniżył. Prawdopodobnie wpłynął na to również zasadzony przy winnicy, świerkowy żywopłot.

Gleba

Choć winorośl nie jest rośliną wymagającą, to odpowiednie warunki glebowe w istotny sposób wpływają na powodzenie uprawy. Osłabione krzewy będą gorzej się rozwijały, będą bardziej podatne na choroby i ostatecznie wydadzą owoc o gorszej jakości. Jaka gleba jest jednak odpowiednia dla winorośli? Patrząc na rejony winiarskie na świecie, dostrzeżemy ogromne różnice w glebach, na których uprawiana jest winorośl. Często jest to gleba kamienista, a miejsca uprawy są trudno dostępne lub niedostępne dla sprzętu zmechanizowanego. Jakie parametry posiada gleba w lokalizacji, w którym myślisz o założeniu winnicy? Tego dowiesz się, przeprowadzając badania gleby.
Jak do nich podejść przeczytaj w artykule Badania gleby.

Jeśli się jeszcze zastanawiasz, czy miejsce, które masz do dyspozycji, nadaje się pod winnicę, to pomyśl, że są zapaleńcy, którzy podejmują się zakładania oraz prowadzenia winnicy nawet w Norwegii i czerpią z tego wiele radości!